Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

KETTERDOOPSTRIJD

betekenis & definitie

heet het dogmatisch geschil tussen Cyprianus van Carthago en paus Stephanus in de 3de eeuw over de vraag of het doopsel van ketters of scheurmakers voor geldig moest worden gehouden. Met een beroep op de Afrikaanse traditie en gesteund door Firmilianus van Caesarea, die Klein-Azië vertegenwoordigde, beantwoordde Cyprianus deze vraag ontkennend, daar de H.

Geest niet in ketterse of schismatieke gemeenschappen werkzaam zou zijn. Paus Stephanus leerde met een beroep op apostolische tradities het tegendeel en eiste daarom bij bekeerlingen geen herhaling van doopsel, doch slechts een handoplegging ter verzoening met de Kerk.

Hij verbood aan Cyprianus in een brief de herdoop als een nieuwigheid en dreigde met verbreking der gemeenschap. De Kerken van Afrika en Klein-Azië handhaafden hun practijk.

Dit had een gespannen verhouding met Rome tot gevolg, waarin pas verandering kwam onder Stephanus' opvolger, die meer conciliant optrad. De Romeinse visie werd plechtig bekrachtigd op de synode van Arles (314) en later door Augustinus theologisch ontwikkeld. j. c.

G.

< >