(ca. 347-419 of 420), heilige, kerkleraar, werd geboren te Stridon in Dalmatië en studeerde grammatica en wijsbegeerte te Rome, waar hij tegen het einde van zijn studietijd het doopsel ontving. In Gallië leerde hij het monnikenleven kennen.
Als pelgrim trok hij naar het Oosten, waar hij drie jaar in de nabijheid van Antiochië als kluizenaar leefde. Hij werd tot priester gewijd en leerde tijdens een verblijf te Constantinopel de geschriften van Origenes kennen, waarvan hij er enkele in het Latijn vertaalde; bovendien stond hij in die tijd in relatie met Gregorius van Nazianze en Gregorius van Nyssa.
Vervolgens verbleef hij enkele jaren te Rome (382-385) als vertrouwensman van paus Damasus, op wiens verzoek hij met de herziening van de bestaande Latijnse bijbelvertaling begon. Zijn critiek op misstanden onder de clerus en zijn ijveren voor het ascetische leven bezorgden hem vele vijanden, zodat hij na Damasus’ dood weer naar het Oosten vertrok.
In 386 vestigde hij zich blijvend te Bethlehem. Hij stichtte daar kloosters voor mannen en vrouwen (o.a. de H.Paula) en schreef er het grootste deel van zijn werken: vertalingen van Griekse teksten, bijbelverklaringen, dogmatische en polemische geschriften, preken en brieven. Tussen 391 en 406 vertaalde hij het grootste deel van het O.T. uit het Hebreeuws; tezamen met een aantal door hem reeds herziene Latijnse teksten (o.a. het zgn. Psalterium Gallicanum en de boeken van het N.T.) vormt deze vertaling de zgn. Vulgata. In de eerste strijd tegen Origenes koos Hiëronymus de partij van de tegenstanders van de tot dan toe door hem vereerde Alexandrijnse leraar, hetgeen tot een breuk met zijn jeugdvriend Rufinus leidde. Ook nam hij deel aan de strijd tegen de aanhangers van Pelagius.
In zijn polemische geschriften is Hiëronymus somtijds bijzonder heftig; voor aanvallen op zijn persoon was hij bijzonder gevoelig. Als leraar van het geestelijke leven en als veelzijdig geleerde behoort hij echter tot de belangrijkste figuren uit de oude Kerk. Hij wordt tot de vier grote Westerse Kerkvaders gerekend. Op zijn sterfdag, 30 September, wordt zijn feest gevierd.
c. A. B.
