(gesel- of kruisbroeders) waren in de Middeleeuwen fanatieke leken, die om Gods barmhartigheid af te smeken de boetepraktijk van de kloosters overnamen en biddend, zingend en zichzelf geselend (flagellum = gesel) in grote groepea het land doortrokken. In 1260 te Perugia ontstaan, breidde de beweging zich onder de druk van sociale misstanden en grote rampen (Zwarte Dood, 1348) over grote delen van Europa uit.
Hoewel om de excessen door Kerk en Staat verboden, hield de beweging stand tot in de 16de eeuw.
