Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

ELIAS

betekenis & definitie

is de naam van de profeet, die ten tijde van Achab en Jezabel (9de eeuw v. Chr.) strijd voerde voor de eredienst van Jahweh tegen de cultus van de Tyrische Baal, die door de koningin, van afkomst een Phoenicische prinses, werd begunstigd.

Elias betekent: „mijn God is Jah(weh)”. Uit de cyclus van verhalen rondom Elias en zijn leerling Eliseüs kunnen we opmaken, dat hij als „vader” in contact stond met een groot aantal zgn. „profetenzonen”, die bij elkander woonden.

Hij trad evenals zij op als wonderdoener, maar greep tegelijk diep in het politieke en sociale leven van zijn tijd in. In de keuze van Jahweh op de Karmel (1 Kon. 18), de verschijning van Jahweh op de Horeb (19) en de geschiedenis van Naboth (21) treedt ons een authentiek en krachtig Jahwisme tegemoet.

Volgens 2 Kon. 2:11 voer Elias in een storm met vurige wagen ten hemel, terwijl Mal. 3 : 23 (4 : 5) zegt, dat God „de profeet Elias zal zenden, voordat de grote en ontzaglijke dag van Jahweh komt”. Hieraan ontspringt het volksgeloof, dat Elias niet gestorven is, maar voortdurend tot de aarde terugkeert om, dikwijls onherkend, de getrouwen in hun noden bij te staan.

Tegen die achtergrond wordt ook het misverstand der omstanders bij het kruis volgens Matth. 27 : 47 (vgl. Marc. 15 : 35) duidelijk.Ook worden zo Matth. 16 : 13-14 en Jo. 1 ; 21 begrijpelijk. De „dag van Jahweh”, waarvan Mal. 3 ; 23 spreekt en de „gezant” van Mal. 3 : 1 staan in verband zowel met het optreden van Joannes de Doper als met dat van Elias. De „dag van Jahweh” duidt nl. op de héle messiaanse tijd; bij het begin van het Rijk Gods zal er een voorloper zijn (Joannes), maar ook bij de voltooiing op de laatste dag (Elias). De rol van beiden is gelijk en zo kan Luc. 1 : 17 zeggen, dat Johannes „voor de Heer zou uitgaan met de geest en de macht van Elias”, en Matth. 17 ; 12, dat Elias in de persoon van Johannes reeds „gekomen is (zie Matth. 11 : 14) en toch nog komt” (Matth. 17 : II).

M. A. B./J. V. D.

< >