Oscar (1902), protest, theoloog uit de Elzas, is een bekend hoogleraar in Bazel en Parijs voor de wetenschap van het N.T. Zijn talrijke studies bewegen zich vooral rond de problemen van tijd en eschatologie, rond liturgie en sacramenten en laatstelijk rond de persoon van Petrus.
Cullmann neemt een heel eigen plaats in onder de huidige nieuwtestamentici. Volgens hem verschillen tijd en eeuwigheid niet qualitatief.
Als men Gods eeuwigheid als een rechte, altijd doorlopende lijn ziet, dan is onze historische tijd een stukje daarvan, terwijl het centrum van die hele, oneindige heilslijn Christus is. Het is dus volgens hem onmogelijk om bepaalde heilsfeiten weer tegenwoordig te doen zijn, en daarom wijst Cullmann ook de katholieke leer over het Misoffer, over de traditie als geloofsbron en over het pausschap als de rots der Kerk consequent af (Christus und die Zeit; die urchristliche Zeitund Geschichtsauffassung, Zürich 1946).
De katholieke theologen waarderen zijn oorspronkelijkheid en diepzinnigheid, maar wijzen zijn opvatting van de „tijd” van de hand en wijzen op plaatsen in de H. Schrift waar van een zeker blijven van Christus in de hele geschiedenis sprake is.Wat Petrus betreft erkent Cullmann diens primaat tijdens de omwandeling van Jesus op deze aarde, maar ontkent het voor de latere periode. Hij erkent ook de echtheid van de Petra-tekst (Matth. 16 : 17— 19), al meent hij, dat deze bij een andere gelegenheid werd uitgesproken (Luc. 22 : 32 bij het laatste Avondmaal), maar zegt dan, dat Petrus toen alleen maar de leiding kreeg over de Kerk in de eerste jaren, en maakt onderscheid tussen het apostel-zijn en het bisschop-zijn (Petrus, Jünger, Apostel, Märtyrer, das historische und das theologische Petrus-problem, Zürich 1952). Dit onderscheid met al zijn verdere consequenties wordt door de katholieke theologie ontkend.
J. V. D.
