Jodendom van A tot Z

Prof.dr. Pieter W. van der Horst (2006)

Gepubliceerd op 14-02-2024

Astrologie/Astronomie

betekenis & definitie

Deze twee benamingen werden in de oudheid vaak door elkaar voor een en dezelfde ‘wetenschap’ gebruikt, waarbij astronomie als de theoretische en astrologie als de toegepaste kant van het vak werden gezien. De joodse houding tegenover dit verschijnsel is in de oudheid altijd ambigu geweest.

Over de vraag hoe de invloed van hemellichamen, waaraan ook in joodse kring vaak geloof werd gehecht, zich verhoudt tot Gods bestuur van de wereld werd veel gesproken. Enerzijds voelde men huiver omdat het toekennen van invloed aan hemellichamen het risico van afgoderij in zich bergen kon, anderzijds was astrologie in de hellenistische wereld een zo prestigieuze wetenschap dat joodse auteurs er soms niet voor terugdeinsden Abraham (of ook Henoch) als de grondlegger van de astrologie te beschrijven. Hij zou dan degene zijn geweest die deze wetenschap ook aan de Babyloniers en Egyptenaren had geleerd (Artapanus). Daarmee werd de aartsvader van het joodse volk tevens de grondlegger van andere grote beschavingen. Andere vroegjoodse auteurs zien astrologie echter veeleer als een vorm van verboden kennis die door de gevallen engelen (Wachters) van Genesis 6:1-4 aan de mensheid werd onderwezen.

< >