Beide woorden zijn slechts in enkele gevallen synoniem. Omstandigheid is alles wat eene handeling ver¬gezelt en invloed op de gesteldheid der zaken heeft.
Gelegenheid is meestal eene gunstige omstandigheid of een tijdstip, dat geschikt is; hieruit is de beteekenis van aanleiding voortgekomen. Gelegenheid wordt verder gebruikt voor een bepaalde omstandigheid, b.v. de snuifdoos kwam slechts bij bepaalde gelegenheden uit den zak. Vroeger sprak men zoowel van de gelegenheid des tijds als van de tijdsomstandigheden; van iemands gelegenheid als van iemands omstandigheden.