Deze vogels behoren tot de orde Falconiformes, verdeeld in een aantal families en onderfamilies. De familie Echte stootvogels (Accipitridae) omvat wouwen, buizerden, arenden, kiekendieven, gieren, sperwers en haviken.
De valken vormen de familie Falconidae. Valken jagen door de lucht op hun prooi. Typische valken zijn de gier- en de slechtvalk. Ze werden vroeger veel gebruikt voor de valkejacht. Die valkejacht dateert al van een 4000 jaar geleden. De oorsprong van deze jacht ligt in China. In Europa werd ze vooral gedurende de middeleeuwen populair.Tegenwoordig is de giervalk een zeldzame dwaalgast en de slechtvalk is een zeldzamer wordende doortrekker en zeldzame broedvogel in ons land. Ook sperwers worden zeldzaam als doortrekker en wintergast. Het zijn schaarse broedvogels in het oosten van ons land in bosachtige streken. De havik is standvogel en broedt zeldzaam in naald- en loofbossen, eveneens in het oosten van ons land. De havik vliegt laag en achtervolgt de prooi behendig tussen bomen door. Volgens sommigen verdient de naam ’stootvogels’ de voorkeur omdat de vogels zich op de prooi storten.
Slechtvalk
(Falco peregrinus). In de geschiedenis was dit de meest geprezen vogel voor de jacht.
Vrouwelijke exemplaren waren voor prinsen en de mannelijke waren voor lagere standen.
Slechtvalken jagen op vogels in de vlucht: duiven, spreeuwen, lijsters en leeuweriken.
Valkejacht. Men spreekt altijd van valkejacht, maar er zijn vroeger ook wel andere stootvogels voor de jacht gebruikt. Haviken en valken werden wel het meest hiervoor bestemd. Haviken hebben gele ogen en korte, afgeronde vleugels. Ze vliegen vanaf hun zitplaats regelrecht op de prooi af. Valken hebben lange, puntige vleugels en donkere ogen.
Een slechtvalk heeft niet zo’n erg lange staart. In de vlucht denkt men aan een anker-vorm. De torenvalk is in ons land als broedvogel ook al schaars geworden. Gedeeltelijk is het een standvogel.
Van de torenvalk is vooral het ’bidden’ bekend. Dat is het wiekelend stilstaan in de lucht.
Valken en haviken.
1 Smelleken (Falco columbarius). 33 cm; open landschap; overwintert wel in ons land.
2 Torenvalk (Falco tinnunculus).34 cm; open bossen, maar ook in de stad; in Europa de meest voorkomende stootvogel.
3 Amerikaanse torenvalk (Falco sparverius). 21 cm; open bossen, boerderijen.
4 Sperwer (Accipiter nisus). 38 cm;
dennenbossen afgewisseld met open veld.
5 Havik (Accipiter gentilis). 61 cm; beboste streken.
