Encyclopedie van huisdieren

R. Midgley (1979)

Gepubliceerd op 15-05-2021

Hagedissen

betekenis & definitie

Vaak worden hagedissen aangezien voor salamanders en omgekeerd. De huid van een hagedis is droog en schubbig.

Sommige hagedissen bezitten prachtige kleuren en patronen. Er zijn bodembewoners, maar ook klimmende hagedissen (op rotsen en in bomen). Sommige soorten zijn gravers. Het zijn in het algemeen ’zonaanbidders’ en hagedissen komen over bijna de gehele wereld voor (behalve in de poolstreken). De meeste soorten eten insekten en spinnen. Grotere soorten voeden zich met vogels en kleine zoogdieren.De onderorde Sauria (Hagedissen) omvat de families Gekkonidae (Gekko’s); Pygopodidae (Heuppotigen); Agamidae (Agamen); Chamaeleonidae (Kameleons); Iguanidae (Leguanen); Xantusiidae (Nachthagedissen); Cordylidae (Gordelhagedissen); Teiidae (Teju’s); Lacertidae (Echte hagedissen); Scincidae (Skinken); Anguidae (Hazelwormen); Knobbel- en Pootloze hagedissen; Helodermatidae (Korsthagedissen); Dove varanen en varanen (Varanidae); en in een aparte onderorde de Wormhagedissen.

Kenmerken

1 De meeste hagedissen hebben oogleden.
2 De meeste hebben uitwendig zichtbare oren.
3 Tong dient als tastorgaan.
4 Vervellingen in gedeelten.
5 Meeste soorten met 5 tenen; enkele soorten pootloos.
6 Lang lichaam.
7 Mannetjes bij sommige soorten dikkere staart dan wijfjes.
8 De staart kan afbreken en weer aangroeieri (regeneratie).
9 Meeste soorten carnivoor.
10 Sommige drinken alleen de druppels water op de bladeren.
11 Meeste soorten hebben direct zonlicht nodig.
12 Tropische soorten moeten een constante warmte hebben.
13 De meeste soorten leggen eieren; enkele zijn eierlevendbarend.

Indeling.

Naar de manier van voortbewegen kunnen we vier groepen onderscheiden:

1 Typische bodembewoners met lange lichamen op korte poten. De staart is lang.
2 Gekko's hebben verbrede vingers en tenen met hechtschijven (behalve enkele soorten). Ze hebben daardoor grip ook op gladde oppervlakken. Bij de nachtelijke jacht op insekten kunnen ze daardoor tegen de muur en het plafond lopen.
3 Vliegende hagedissen uit Azië zweven van boom tot boom met behulp van huidplooien die uitgezet kunnen worden met verlengde ribben.
4 Pootloze hagedissen leven bijna geheel ondergronds.

Hanteren.

Enige manieren waarop men hagedissen kan beetpakken (indien nodig), (a) Als het een klein dier; (b) als het een groot dier betreft. Grijp het dier stevig beet, zonder knijpen. Met de vingers worden de achterpoten in bedwang gehouden. Niet aan de staart beetpakken.

Het voeren.

Kleine hagedissen voert men levende fruitvliegjes of insekten die met een netje in de struiken gevangen kunnen worden. De meeste kleine en middelgrote hagedissen eten ook spinnen, vliegen, meelwormen, krekels, sprinkhanen en wantsen. Sommige lusten ook regenwormen. Hazelwormen houden van slakken. Grote soorten en enkele skinken kan men hondevoer uit blik geven of gemalen rauw vlees met rauwe eieren en fruit.

Leguanen en chuckwalla's hebben wat dierlijk eiwit nodig maar eten verder voornamelijk vruchten en groentes.

Voeg wat gemalen 'zeeschuim' door het voedsel, evenals vitamines. Voer de dieren apart als er gevechten ontstaan en sommige dieren niet voldoende dreigen te krijgen.

< >