Stratoon van Lampsakos

betekenis & definitie

Stratoon van Lampsakos - Peripateticus (3e eeuw v.C.). Hij was een leraar van Ptolemaios II Philadelphos en scholarchos van de Peripatetische School vanaf de dood van Theophrastos (287 v.C.) tot zijn eigen dood (ca. 270 v.C.). Door zijn bijzondere natuurwetenschappelijke interesse kreeg hij de bijnaam ‘de fysicus’. Zijn gedachten waren deels gericht tegen Plato, deels tegen Aristoteles. Tegenover het dualisme van Plato plaatste hij de volledige eenheid van de mens, en een enge samenhang tussen waarnemen en denken. Ook bestreed hij de onsterfelijkheidsleer van Plato. Zijn kritiek op Aristoteles ging uit van de theologie: hij verwierp het aristotelische principe van de goddelijke onbewogen beweger. Alle werking en worden is immanent: alles wat is, is de werking van de Natuur, die onbewust is en geen persoonlijke gestalte heeft. Het eigenlijke scheppend beginsel is de pneuma (‘adem’), een warme substantie, die overal de koude (niet-leven) verdrijft. De oude ‘ledige ruimte’ van de atomisten is volgens Stratoon opgevuld met lucht (wat hij experimenteel bewees!). Zijn leer kan gekenmerkt worden als een dynamisch gedetermineerd atomisme. Een van zijn beroemde leerlingen was Aristarchos van Samos.