Messalina, Valeria - Romeinse vrouw (1e eeuw n.C.). Zij was een achterkleindochter van Octavia, zuster van Augustus, en was de derde echtgenote van keizer Claudius en moeder van Britannicus en Octavia, de echtgenote van Nero. Haar zedeloze uitspattingen en liederlijk gedrag waren in Rome spreekwoordelijk (misschien wel in zekere mate overdreven). Zij verwekte in 48 n.C. een publiek schandaal door een plechtig huwelijk te sluiten met haar minnaar, de senator Silius, hoewel zij nog niet gescheiden was uit de echt met keizer Claudius. De oude Claudius liet zich door zijn vrijgelatene Narcissus beïnvloeden en zag in dit negeren van zijn prerogatieven een gevaar voor zijn troon. Messalina en Silius werden ter dood gebracht.
Nawerking: Messaline (1901), roman door de Franse auteur Alfred Jarry (1873-1907); Messalina, keizerin van Rome, roman door Jack Oleck, Amsterdam 1960.
