Leonidas - Koning van Sparta (487-480 v.C.) uit het geslacht van de Agiden.
In 487 volgde hij zijn broer Kleomenes I op. In 480 v.C. kreeg hij de opdracht de pas van de Thermopylen te bezetten en de Perzen onder bevel van Xerxes zelf de doorgang te beletten. Hiertoe had hij een legermacht van 4000 Spartanen en contigenten uit Thebe en Midden-Griekenland te zijner beschikking. Na een verzet - met succes - van twee dagen vluchtten de Phokiërs. Door verraad van Ephialtes, die de Perzen over een geheim pad in de rug van Leonidas leidde, werd de toestand hopeloos. Leonidas liet de Griekse troepen vertrekken en bleef zelf met 300 Spartanen en enkele honderden anderen achter. Hij vocht tot de laatste man om de opdracht uit te voeren, nl. de stelling zo lang behouden tot de Griekse vloot de Perzische bij Artemision had aangevallen. Leonidas en zijn medestrijders werden als nationale helden in Griekenland geëerd, o.a. in een epigramma van Simonides van Keos.
