vm. Ned. gemeente in de prov.
ZuidHolland. in 1967 verdeeld onder de gemeenten Bodegraven en Alphen aan den Rijn. Bestond reeds als Romeinse nederzetting (Nigrum Pullum). De Swadenburgerdam in de Oude Rijn op de grens van Utrecht en Holland moest 1165 op last van keizer Frederik Barbarossa geslecht worden. De plaats werd 1481 verwoest tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten: 1672 uitgemoord door de Fransen. In 1968 70 werd bij opgravingen een Romeins castellum uit de Ie—2e eeuw n.C. blootgelegd. Bij werkzaamheden op het terrein De Hooge Burch zijn in de periode 1972—74 restanten van Romeinse schepen aangetroffen.Litt. H.Hardenbcrg, F.en nieuwe stad aan de Oude Rijn (1968): H.van der Linden. De Zwammerdam (in: Opstellen aangeb. aan L.J.Hijmans van den Bergh 1971): J.K.Haalcbos. De Romeinse castella te Zwammerdam (1973); M.D.de Weerd en J.K.Haalebos. Schepen voor het opscheppen (in: SH 1973: met uitgebr. lilt.); J.K.Haalebos. Zwammerdam-Nigrum Pullum. F.in Auxiliarkastell am Niedergermanischen Times (1977).
