(1756-63). strijd om het machtsevenwicht tussen de grote mogendheden en tegelijkertijd een koloniale oorlog tussen Engeland en Frankrijk. Deze oorlog, in wezen een voortzetting van de 1748 beëindigde → Oostenrijkse Successieoorlog was een gevolg van de opkomst van Rusland en Pruisen.
Frankrijk, dat zich bedreigd zag door Engeland in de koloniën, en Oostenrijk, dat het opkomende Pruisen vreesde, kw-amen 1756 tot een bondgenootschap, terwijl Engeland zich verbond met Pruisen. Er vond dus een ommekeer der bondgenootschappen plaats: → Renversement des Alliances. zevenjarige landoorlog (De Europese of Silezische Oorlog). Pruisen en Engeland tegen Frankrijk, Oostenrijk. Rusland. Saksen-Polen en Zweden. de ‘vuurproef van Pruisen ’ onder Frederik II de Grote. Eindigde met de Vrede van Hubertsburg (1763). Pruisen kwam uit deze oorlog als grote mogendheid te voorschijn en behield bovendien het veroverde Silezië.Zevenjarige landoorlog
Engeland tegen Frankrijk en Spanje. Eindigde met de vrede van Parijs (1763). Hierbij werd o.a. bepaald, dat Frankrijk Canada en Louisiana ten oosten van de Mississippi aan Engeland moest afstaan. Daar Frankrijk ook nederlagen in Voor Indië had geleden, waardoor dit feitelijk geheel Brits bezit werd, betekende deze koloniale oorlog de vernietiging van Frankrijks koloniale macht in Voor-Indië en Noord Amerika, en de vorming van een Brits imperium. De Noordned. Republiek bleef in deze oorlog neutraal, niet uit overtuiging, maar uit onvermogen (→ P. Steyn) en moest inbreuken op zijn neutraliteit van beide zijden dulden, maar wel was het een tijdperk van bloei voor de Ned. handel, vooral na 1759. terwijl kooplieden-bankiers grote oorlogswinsten maakten.
Litt. J.S.Bartstra. De Zevenjarige Oorlog (in: Handboek tot de staatk. gesch. der landen van onze beschavingskring dl. I 1948: met litt.); J.G.van Dillen, Nabloei van de handel (in: Van rijkdom en regenten, 1970).
