Robert (Robrecht) I. de fries (1071-93). *1029-32. ✝ 12/13.10.1093 Kassel; tweede zoon van → Boudewijn v van Rijsel. Huwde 1063 Geertrui, weduwe van Floris I van Holland, waardoor hij zijn stiefzoon Dirk v kon steunen in diens strijd tegen de Utrechtse bisschop.
Bij de dood van zijn broer Boudewijn vi (1070) veroverde hij Vlaanderen op gravin → Riehildis van Henegouwen en haar zoon Arnulf III de Ongelukkige (die gesteund werden door → Albert III van Namen) na de slag bij Kassel (1071), waar Arnulf sneuvelde. Werd door de Franse koning Filips I als graaf van Vlaanderen erkend. Steunde Kanoet iv van Denemarken, die zijn dochter Adelheid (Adela) huwde (→ Karel de Goede, graaf van Vlaanderen), in diens aanspraken op de Engelse troon. Ondernam 1086-90 een tocht naar het H. Land en steunde keizer Alexios I Komnenos tegen de moslims. Steunde 1093 paus Urbanus II in het → Schisma van Kamerijk.
Robert was een krachtige persoonlijkheid; steunde meer op de stedelijke kooplieden dan op de adel; versterkte het grafelijk gezag in Vlaanderen door inrichting van een territoriaal bestuur (→ kasselrijen). De adel heeft zich 1082 tegen zijn verminderde invloed verzet door een samenzwering. die echter mislukte.Litt. Ch.Verlinden, Robert le Frison (1935); L.Voet. De graven van Vlaanderen en hun domein (in: Wetenseh. Tijdingen 1942).
Robert (Robrecht) II van Jeruzalem (1093-1111), *ca. 1065, ✝ 1 of 2? .10.1111 bij Méaux (begraven 6.10); zoon en opvolger van Robert i. Huwde ca. 1090 → Dementia, zuster van paus Calixtus II, van wie hij de oprichting van het bisdom Atrecht bekwam, waardoor Vlaanderen op de linker-Scheldeoever kerkelijk onafhankelijk werd van het Rijksbisdom Kamerijk. Zijn poging om de Vier Ambachten van het Utrechts diocees af te scheuren mislukte. Steunde de pauselijke partij in de investituurstrijd. Sloot evenals Robert I gedurende ontspanningen in de Vlaams Engelse tegenstellingen verdragen tot het verkrijgen van Engelse subsidies. Nam deel aan de Eerste Kruistocht (1096-99; vandaar zijn bijnaam). Trouw vazal van de Franse koningen; overleed tijdens een expeditie van Lodewijk vi tegen de opstandige graaf van Blois.
Litt. L. Vercauteren-Desmet, Etude sur les rapports politiques de l'Angleterre et de la Flandre sous Ie règne du comte Robert II (in: Etudes d'hist. dédiées a la mém. de H. Pirenne. 1937).
Robert (Robrecht) III van Béthune (1305-22). *1247. ✝ 17.9.1322: oudste zoon en opvolger van → Gwijde van Dampierre en diens eerste vrouw Mathildis, vrouwe van Béthune en Dendermonde, wier bezit hij na haar dood (8.11.1263) erfde. Huwde ca. 1265 Blanca, dochter van Karel van Anjou en na haar dood (1269) met Yolanda, gravin van Nevers (1272). Het grootste deel van zijn leven was Robert verwikkeld in de strijd met Frankrijk. Aan de Guldensporenslag nam hij geen deel, daar hij 1300-05 in Franse gevangenschap was (→ Filips van Chieti). Moest 1305 het verdrag van → Athis-sur-Orge ondertekenen, maar kwam sedert 1309, samen met de → Klauwaerts, opnieuw in verzet tegen dit verdrag. Door het verdrag van → Pontoise (1312) moest Robert berusten in het verlies van zijn Franstalige gebieden Rijsel, Douai, Béthune en Orchies.
Litt. H.van der Linden. Les relations politiques de la Flandre avec la France au xive siècle 1314-22 (in: BCRH. 1895); F.Funck-Brentano. Philippe le Bel en Flandre (1897); P.Lehugeur. Histoire de Philippe le Long. roi de France (1897); J.Vuylstcke, Uitleggingen tol de Gentsche stads- en baljuwrekeningen (1906); Th.Luykx. De graven van Vlaanderen en de Kruisvaarten (1947); H.van Werveke.
Les clauses financières issues du traité d'Athis (in: Revue du Nord 1950); Th.Luykx. Het grafelijk geslacht Dampierre (1952).
