in de Ned. geschiedenis de naam voor Vlissingen, Brielle en het fort Rammekens (op Walcheren) die door koningin Elizabeth I van Engeland bij het verdrag van 20.8.1585 werden opgeëist als waarborg voor de terugbetaling van de kosten van de door haar te verlenen hulp (→ Leicester). De steden kregen een Engelse bezetting, waarmee Engeland een sterke strategische positie kreeg aan de monden van Maas en Schelde.
Van Oldenbarnevelt maakte van de geldverlegenheid van koning Jacobus I gebruik om de pandsteden in te lossen, door in 1616 de schuld af te kopen voor £ 250.000, ofschoon Engeland nog £ 600.000 te vorderen had. Hiermee was tevens het gevaar verdwenen dat Jacobus de pandsteden aan Spanje zou kunnen overleveren. → N.de Caron.
