(Fr.: Liège), prinsbisdom, ontstaan uit een bisdom waarvan de zetel aanvankelijk te Tongeren en Maastricht en pas sedert de 8e eeuw te Luik was gevestigd. In de 10e eeuw werd door keizer Otto in aan bisschop → Notker (972-1008) in het raam van de Rijkskerk, wereldlijk gezag toegekend en werd Luik een prinsbisdom.
In 1082 stelde → Hendrik van Verdun mogelijk een Vredestribunaal in. Tussen de 11e en 12e eeuw breidde Luik zijn bezittingen uit en ontving de leenhoogheid over Henegouwen (1071) en Loon (1182-90). In de 13e eeuw botste Luik dikwijls met → Brabant, dat zijn gebied in oostelijke richting wenste uit te breiden. In de 14e eeuw viel de beslissing: Brabant kreeg 1288 het hertogdom Limburg aan de N.O.-grens van Luik voor goed in handen (→ Limburgse Successieoorlog). Luik verwierf 1366 het graafschap Loon (→ Loonse Successieoorlogen). Inmiddels waren ook de Luikse steden opgekomen, die hun aandeel in het bestuur opeisten, wat aanleiding gaf tot sociale beroeringen (→ Awans- en Waroux-oorlog; → Haydroits).
Sedert de 14e eeuw werd de bisschoppelijke macht beperkt door een aantal instellingen waarvan het Tribunaal der XXII (1343) de meest oorspronkelijke is. (→ Adolf van der Mark). De Bourgondische hertogen, die hun eigen kandidaten als prins-bisschoppen van Luik deden aanstellen, hebben door herhaalde veldslagen het prinsdom onder hun heerschappij gebracht. De dood van Karel de Stoute (1477) betekende een bevrijding voor Luik, dat voortaan een neutraliteitspolitiek voerde. De belangrijkste prins-bisschop uit de 16e eeuw was → Everard van der Mark (1505-38). Met de verkiezing 1581 van → Ernest van Beieren, kwam een dynastie op de troon die tot 1723 onafgebroken regeerde. Intern woedde in de 17e eeuw de strijd tussen de → Chiroux en Grignoux.
Van de prinsbisschoppen der 18e eeuw neemt → Velbrück, tijdens de opkomende Verlichting, een bijzondere plaats in. In 1789 kwam de burgerij in opstand tegen adel en geestelijkheid: de → Luikse Revolutie. De laatste prins-bisschop, De Méan, werd 1794 door de Franse troepen verjaagd. Tot 1814 stond Luik onder Franse overheersing, was daarna een deel van België.Litt. J.Daris, Hist. du diocèse et de la principauté de Liège (6 dln., 1868—87); F.Magnette, Précis d’histoire liégeoise (3e dr.. 1929); J.Lejeune. Liège et son pays (1948); J.Lejeune. La principauté de Liège (1948); J.Coenen, Is de stad Tongeren ooit bisschopsstad geweest? (in: Limburg XXXII, 1953); P.Harsin. Het Prinsdom Luik van 1477 tot 1795 (in: Algem. Gesch. der Nederl., red. J.A.van Houtte e.a.. dl. vin, 1955).
