Ned. politicus, *21.1.1759 Franeker, ✝ 25.1.1821 Bennebroek; zoon van de klassiek filoloog L.C.Valckenaer. 1782-87 hoogleraar rechten te Franeker: kwam wegens zijn patriottische gezindheid in conflict met de Staten van Friesland: 1787 hoogleraar te Utrecht, maar moest in dit jaar uitwijken naar Frankrijk, waar hij een van de leidende figuren bij de geëmigreerde patriotten was. In de Franse tijd hoogleraar te Leiden (1795-96) en lid van de Nationale Vergadering (1796). waar hij tot de radicale unitarissen behoorde: 1796 en 1799-1801 gezant in Spanje: adviseur van koning Lodewijk Napoleon; vermeed tijdens de inlijving bij Frankrijk (1810-13) met het Franse bestuur in aanraking te komen: wantrouwde aanvankelijk de plannen van → G.K.van Hogendorp. wie hij een 'Oranjeopstand' verweet.
Litt. J.A.Sillem. Het leven van Mr. Johan Valckenaer (2 dln. 1876).
