Ned. koloniaal bewindsman, *3.3.1628 Rotterdam, ✝ 11.1.1684 Batavia. Sedert 1645 in dienst van de voc te Batavia, 1663 gouverneur en directeur van Coromandel; 1666 als admiraal en superintendent naar Makassar, sloot daar 1667 het → Bongaais tractaat; 1667 tevens commissaris over Amboina, Banda en Ternate en raad extra-ordinaris van Ned.
Indië (1671 raad ordinaris). Legde 1677—78 de grondslag voor het gezag van de voc op Java. Sedert 1681 gouverneur-generaal. Tijdens zijn bewind werden Ternate en Bantam onderworpen.Litt. F.W.Stapel. C.J.Speelman (1936); C.R.Boxer, C.Speelman and the growth of Dutch power in Indonesia (in: History Today, 1958).
