(1122). verdrag tussen keizer Hendrik v en paus Calixtus II, dat de Investituurstrijd tijdelijk beslechtte. Er werd o.a. bepaald dat de bisschoppen niet meer door de keizer, maar door het kapittel der kanunniken gekozen zouden worden.
Het gevolg was, dat de vorsten van de streek invloed kregen op de bisschopskeuze. In Utrecht betekende dit, dat de keuze onder invloed van de graven van Holland en de hertogen van Gelre kwam te staan. De keizer had er nu geen belang meer bij de bisschop te steunen - een van de oorzaken waardoor Utrecht, dat het middelpunt van de Ned. gewesten was geweest, in betekenis achteruit ging. → Investituur. → Ottoons stelsel
