lat. Patrien, in het oude Home de leden van den adel, dat wil zeggen van die aanzienlijke familiën, uit welke de Patres (d. i. de Senatoren) gekozen werden, en die in den vroegsten tijd de eenig-gerechligden waren om de hoogste staatsambten te beklceden.
De P., die den boogslen maatschappelijken stand vormden, trouwden uitsluitend in hun eigen stand, en genoten een aantal privilegiën, waarvan de Plebejers (d. i. de tweede of laagste stand) uitgesloten waren. Vandaar aanhoudende verdeeldheden en twisten in Rome, die achtereenvolgend uitliepen op maatregelen, om die groote ongelijkheid der standen te doen ophouden: zoo werden magistraten aangesleld ter verdediging van de rechten der Plebejers (zie TRIBUNAAT); zoo werden de gemengde huwelijken (tusschen Patriciërs en Plebejers) bij de wet toegestaan; en zoo werden eindelijk ook de Plebejers bevoegd verklaard om de hooge ambten te bekleeden, die vroeger uitsluitend door de Patriciërs bezet werden (zie CAMILEJUS, ICILIUS, STOLO, PUBLILIUS, PHILON). In weerwil van de vijandigheid der twee standen jegens elkander, bestonden er toch zekere banden tusschen beiden: de Patriciërs verleenden hunne bescherming aan die Plebejers, die hun daarom verzochten: de aldus bescherming genietenden werden dan cliënten genoemd, en waren verplicht, zich ten allen tijde voor de belangen hunner beschermheeren of patroons in de bres te stellen (zie PLEBEJERS).Er bestonden te Rome drie klassen van P.: de eerste was ingesteld te gelijk met de stichting van Rome; de tweede dagteekende van de toelating der Sabijnen onder Tatius; de derde, onder Tullus Hostilius, die de Albanen naar Rome overbracht. De P. der eerste en tweede klasse werden genoemd majorum gentium, die dor derde klasse minorum gentium.
De oorspronkelijke patricische familiën stierven langzamerhand uit, in weerwil van de adoptiën, zoodat erin de 5e eeuw van het keizerrijk niet ééne patricische familie meer bestond. •
