Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 21-10-2021

François antoine van boissy d’anglas

betekenis & definitie

(graaf), een der regtschapenste en aanzienlijkste mannen nit den tijd der fransche omwenteling, geb. uit protestantsche ouders 8 Dec. 1756 te St.-JeanChambrein het Ardèche-departement,werdadvokaat, maître d'hôtel bij den graaf van Provence (later Lodewijk XVIII), procureur-generaal van het dept. Ardèche,en 1792 afgevaardigde ter Conventie,stemde tegen het doodvonnis van Lodewijk XVI, en onderscheidde zich in die vergadering steeds door de gematigdheid zijner denkwijze, doordeonvermoeidheid van zijnen werkijver, en vooral door zijne heldhaftige onverschrokkenheid.

Hij bekleedde den voorzittersstoel in de beruchte zitting van 1 Prairial, jaar III (20 Mei 1795), toen het gepeupel uit de voorsteden de vergaderzaal binnenstormde en de Conventie wilde noodzaken om weder het stelsel van het schrikbewind in te voeren. Eenige belhamels beleedigden en dreigden den voorzitter, en om hem bang te maken, plaatsten ze op de tafel vóór hem het afgehouwen hoofd van den vertegenwoordiger Féraud, die zoo even onder zijne oogen was omgebragt. Op het zien van dit hoofd ontblootte B. met hoogen ernst het zijne, groette zijnen ongelukkigen collega, ging weder zitten, bleef onwrikbaar te midden van het woeste tooneel rondom hem, en maakte door zijne waardige houdingen onverzettelijke koelbloedigheid zulk eenen indrnk op de menigte, dat deze hare verdere gruwelijke voornemens onuitgevoerd liet. Hij was een der voornaamste bewerkers van de constitutie van het jaar III, en werd door 72 departementen gekozen als afgevaardigde in den Baad der Vÿfhonderd, van welke hij al spoedig eerst secretaris, toen voorzitter werd. In weerwil van de onkreukbaarheid van zijn karakter kwam hij toch in verdenking, werd 18 Fructidor door het Directoire tot deportatie veroordeeld, doch redde zich door de vlugt. Na 18 Brumaire door Napoleon teruggeroepen, werd hij onder het keizerrijk sénateur en graaf, en onder de restauratie door Lodewijk XVJ1I benoemd tot pair van Frankrijk. Aan zijne gematigde, maar liberale beginselen bleef hij zijn gansche leven getrouw, en algemeen geacht stierf hij 20 Oct. 1826 te Parijs. Van zijne werken als letterkundige verdienen genoemd te worden Recherches sur la vie el les écrits de Malesherbes(ZA\n. Parijs 1819) en Etudes littéraires et poétiques d’un vieillard (6 dln. 1825).

< >