lat. Elaver, zijtak der Loire in Frankrijk, ontspringt op het Lozère-gebergte, stroomt door de departementen Haute-Loire,Puy-de-Dôme en A., loopt langs de steden Brioude, Issoire, Vichy en Moulins, neemt regts de Dore en links de Sioule op, is van Braisac af 37 mijlen lang bevaarbaar, en stort zich 1 uur gaans ten zuiden van Nevers in de Loire.
Het naar deze rivier genoemde departement A. ligt, door de departementen Nièvre, Saône-Loire, Loire, Puy-de-Dôme en Creuse omringd, nagenoeg in het midden van Frankrijk, beslaat eene oppervlakte van 742,272 hectares (130 vierk. mijlen) met 512,000 inw., en is in het zuiden een bergachtig hoogland, dat noordwaarts naar de Loire lager wordt. In de zelfde rigting stroomen ook de rivieren, waaronder de A. met .de Sioule, de Cher met de Aumance en de Bèbre, die allen in de Loire uitloopen, de voornaamste zijn. Het klimaat is tamelijk guur; en bijna het zesde gedeelte van den zeer verschillenden grond is met bosschen bedekt. Behalve koorn en ooft levert het dept. A. voornamelijk wijn; uit het delfstoffelijk rijk vindt men er : ijzer, ijzersteen, marmer, porselein-aarde, spiesglas en kolen ; de nijverheid omvat : ijzergieterij, aardewerk-vervaardiging, glasblazerij, katoen- en wolweverij. Bij Vichy, Néris en Bourbon l'Archambault zijn zeer bezochte mineraal-bronnen. Het departement is ingedeeld in vier arrondissementen: Moulins, Gannat, Montluçon en Lapalisse, met 26 kantons en 321 gemeenten. De hoofdplaats van het dept. is Moulins.
