Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 07-02-2017

Vocht

betekenis & definitie

Vocht komt in verschillende uitdrukkingen voor in de betekenis 'brandewijn' of 'jenever'. De oudste en inmiddels meest afgesleten benaming is het edel(e) vocht. Aanvankelijk werd deze uitdrukking, die in de eerste helft van de 17de eeuw voor het eerst is aangetroffen, vooral gebruikt voor 'wijn', later ook voor 'brandewijn' en 'jenever'.

Volgens een van de gidsen van het Jenevermuseum in Schiedam is het nog altijd een populaire benaming voor jenever, zeker onder de echte liefhebbers. Staring had het in 1820 over een pint Schiedammer vocht (zie schiedammer), en Hildebrand in 1841 over Schiedamsch vocht. Tegenstanders van jenever sprake wel van het helse vocht. J.P. Hei je gebruikte deze verbinding omstreeks 1870 in het gedicht 'Verdrinken':

o Diepe zee, o wijde plas! Wie in Uw vloed moest sneven, Weet, dat zijn dood en leven Toch in de hand des Heeren was! Maar wie zegt, in Wiens hand zij zonken Die in het helsche vocht verdronken Van 't klein jeneverglas! In 1952 is in Vlaanderen de borrel naam kort vocht gevonden. Kort moet hier worden opgevat als 'geconcentreerd, krachtig, sterk'. Alcohol is natuurlijk ook vaak geestrijk vocht genoemd. In het Duits spreekt men wel van Feuchtigkeit, in het Engels van (something) damp of something moist.

< >