Sinds wanneer de aanduiding patatje oorlog bestaat, is niet bekend. Sommigen houden het op de jaren zeventig, anderen op de jaren tachtig. Vooralsnog dateert de vroegste vindplaats uit 1988. Het gaat om een patatje met alles erop en eraan, dat wil zeggen: uien en satésaus, plus mayo of ketchup. Zeg maar: patat met een heel slagveld erop.
De aanduiding heeft in het verleden velen verbaasd en geërgerd, zeker mensen die ‘de oorlog’ hebben meegemaakt, en dan hebben we het in ons deel van de wereld natuurlijk over de Tweede Wereldoorlog. In mei 1999, toen de kranten vol stonden over de oorlog in Kosovo, kon Ger Quaden, voorzitter van het samenwerkingsverband Kwalitaria, de naam patatje oorlog opeens niet meer verdragen. Hij riep op om er een andere naam voor te verzinnen, een oproep die hij op 4 juni toelichtte in de Snackkoerier: ‘Ik heb mij altijd al geërgerd aan de term, net als veel collega’s. Ik vind dat wij, als Kwalitaria’s, het aan onze stand verplicht zijn in dit opzicht een voortrekkersrol te vervullen.’
Het Eindhovens Dagblad berichtte op 16 juni over de kwestie:
Volgens de Snackkoerier was het een snackbar in Millingen aan de Rijn die na de oproep van Ger Quaden het alternatieve ‘frietje feest’ bedacht. En die naam slaat aan. Er is inmiddels ook een poster in omloop die snackbarhouders in hun zaak kunnen ophangen, met daarop de tekst: ‘De tijd dat we patatje oorlog voerden is geweest, voortaan heet het bij ons ... Frietje feest!’ En de grote frietleverancier Farm Frites heeft zich in een reclameadvertentie bij de actie aangesloten: ‘Met onze frites is het altijd feest, in combinatie met welke saus dan ook. Daarom zijn wij blij met het initiatief van een aantal snackbarhouders. Als vervanger van het aloude patatje oorlog introduceerden zij een frietje feest. Farm Frites staat daar volledig achter. Onze patat houdt niet van oorlog.’
Ook de landelijke dagbladen berichtten over de naamsverandering. Zo schreef Trouw in mei: ‘Verschillende snackbareigenaren hebben besloten om de naam van het patatje oorlog te vervangen door een “frietje feest’” Dit in verband met de oorlog in Joegoslavië.’ En de Volkskrant schreef, half juni: ‘Zoals de NAVO oorlog voerde om een einde te maken aan de oorlog in Kosovo, zo voert de Nederlandse cafetariabranche oorlog tegen het patatje oorlog. In kwalitaria, bestaria, snack-o-theek, happytaria en happietaria of gewoon snackbar mag je niet meer vragen om een patatje oorlog. Patat met pindasaus, mayonaise en uitjes staat er voortaan als ‘“frietje feest” op de prijslijst.’
