Homoseksualiteit. Vooral in uitdrukkingen zoals ‘een aanhanger van de Griekse beginselen zijn’: homoseksueel zijn. Sinds eind jaren zestig. Het eerste woordenboek dat deze uitdrukking vermeldt, is dat van R.G. Broersma: ‘Recht voor z’n Raap. Jargonboek voor hippe en andere vogels’ (1970) al is de associatie van Grieken met homoseksualiteit en in het bijzonder pedasterie al veel ouder (o.a. bij Herodotus en Cicero). Historici schilderen de oude Grieken doorgaans af als ‘sociaal verdraagzaam’.
Homoseksualiteit en pedofilie zouden algemeen aanvaard geweest zijn. Kortom, het oude Griekenland had een libertijns imago, tenminste volgens de meeste historici. De Griekse socioloog Nikos Vrissimtzis maakte echter brandhout van die stellingen. Volgens de auteur werden homoseksuelen door een wet geweerd van de ‘agora’, het centrale stadsplein waar iedereen elkaar ontmoette om handel te drijven of te discussiëren. Men kon een man destijds niet grover beledigen dan door te zeggen dat hij een breed achterste had, hetgeen verwees naar homoseksualiteit. Liefde tussen mannen werd weliswaar getolereerd maar mocht toch rekenen op harde kritiek. Vrissimtzis kwam tot die conclusie na een langdurige studie van klassieke teksten, inscripties en afbeeldingen. Seks werd door de oude Grieken beschouwd als een natuurlijk verschijnsel. Weliswaar waren er weinig of geen taboes, maar er bestonden wel sociale regels die het geslachtsverkeer aan banden legden. Zo werden pederasten zwaar gestraft. Mannelijke onderdanigheid kon niet want de Griekse maatschappij was een patriarchaat bij uitstek. Tegenwoordig komt de uitdrukking vooral voor in contactadvertenties. Franstaligen zeggen het dan weer veel directer: ‘être un adepte de l’amour socratique’. ‘Aller se faire voir chez les Grecs’ betekent: zich laten sodomiseren.
... de blauwe, wel erg mooie en begeerlijke, maar helaas geen enkele geestdrift voor mijn Griekse beginselen tonende Paul V.
Gerard Reve: Lieve Jongens. 1973
Louis Couperus
Meed de clerus
Hij was wars van de Roomse verzinselen
En zag meer in de Griekse beginselen...
Drs. P: Het Rijmschap. 1982
En ook Marco van Basten zou een aanhanger zijn van de Griekse beginselen.
HP/DeTijd, 17-01-97
‘De Streekkrant heeft niets tegen de medemens die de Griekse beginselen is toegedaan. Gewone zoekertjes voor homofiele contacten en zoekertjes voor heterorelaties worden dus geplaatst, zonder enige discriminatie.’
De Morgen, 10-03-97
Samen met de opportunistische nieuwsjager, zelf aanhanger van de Griekse beginselen, ervaren we de kleinzieligheid en de vooroordelen van Kline’s omgeving, die ongetwijfeld een redelijk accurate afspiegeling is van een groot deel van de Amerikaanse bevolking.
De Telegraaf, 3 0-04-98
