geleerd

betekenis & definitie

geleerd bn. 'wetenschappelijk onderlegd en/of bedreven'
categorie: geleed woord

Mnl. geleret 'wetenschappelijk ontwikkeld, beschaafd' [1240; Bern.], hadde enen broeder ... die was geleert 'had een broer die wetenschappelijk gevormd was' [1265-70; CG II, Lut.K], gheleert so was hi wale indien aert diemen heet liberale 'zeer wetenschappelijk onderlegd was hij in wat men de vrije kunsten noemt' [1300-25; MNW-R].

Verl.deelw. van leren 'onderwijzen', dus letterlijk 'door onderricht bekwaam gemaakt', gebruikt als bn. Dit verl.deelw. komt al in het Oudnederlands voor in een context waarin duidelijk wordt hoe het bijvoeglijk gebruik ontstaan is: gelierot uuerthet 'wordt onderwezen, laat u beleren, wordt wijs' [10^e eeuw; W.Ps.].

Nhd. gelehrt; nfri. geleard, leard; ne. learned; nzw. lärd.

◆ geleerde zn. 'wetenschappelijk onderlegd en/of bedreven persoon'. Mnl. gheleerde die soudense scuwen 'personen die gestudeerd hebben zouden ze (namelijk de zonde) moeten vermijden' [1380-1425; MNW-R], den wijsen ende den gheleerden 'aan de wijzen en geleerden' [1450-1500; MNW]. Zelfstandig gebruikt bn.