De rundveehouderij kan van verschillende veeziekten grote last ondervinden. Hier zullen slechts die ziekten worden genoemd, die voor onze veehouderij de meeste betekenis hebben, te beginnen met de tuberculose.
Wat de t.b.c. betreft is vooral de open vorm te vrezen, daar ook de mens voor de bovine bacil gevoelig is. Uiteraard gaat de productie bij zieke dieren sterk achteruit.
De bestrijding wordt thans met kracht ter hand genomen, waarbij ter onderkenning van de t.b.c.-lijders het tuberculineren wordt toegepast. Hoewel de verplichte t.b.c.-bestrijding eerst sedert kort is ingevoerd, heeft de vrijwillige bestrijding er reeds toe geleid, dat in sommige streken thans vele t.b.c.vrije bedrijven voorkomen, waarvan er verscheiden dit sinds vele jaren zijn.
Anderzijds is in sommige streken, waar tot dusverre niets aan bestrijding van de tuberculose werd gedaan, het percentage z.g. reageerders ontstellend hoog.Het monden klauwzeer heeft eveneens in de jaren der grote epidemieën, die trouwens steeds frequenter schenen te worden, zeer grote schade veroorzaakt door een belangrijke daling der melkproductie, maar ook door het voorkomen van sterfgevallen, vooral bij het jongvee. Nu het wetenschappelijk onderzoek echter een practisch bruikbare voorbehoedende enting heeft mogelijk gemaakt, is de verwachting gerechtvaardigd, dat het monden klauwzeer — evenals b.v. veepest en longziekte — onderdrukt zal worden. De in verschillende infectieuze vormen optredende steriliteit bij het vrouwelijk rund heeft zich de laatste jaren tot een belangrijke plaag ontwikkeld, daar bij steriliteit de melkproductie niet op peil gehouden kan worden. Bij de bestrijding ervan kan de kunstmatige inseminatie een belangrijk hulpmiddel zijn.
De bestrijding van de runderhorzel, welks larven zich, na een merkwaardige ontwikkelingsgang in het runderlichaam, in de huid nestelen (wormbulten), tengevolge waarvan het uit de huid bereide leder belangrijk aan waarde inboet, is thans verplicht gesteld. De runderhorzel zelf werkt schadelijk doordat zijn aanwezigheid het vee onrustig maakt.
W. J. NIJVELD
F. H. Garner, The Cattle of Britain, 1944.
V. C. Fishwick, Dairy Farming, 1947.
P. A. v. d. Ban, Melkmachines, 1948.
Rundvee, onder redactie van C. H. J. Maliepaard e.a., 1949.
J. Siebenga, Kunstmatige inseminatie bij runderen, 1938.
