Vereniging. Opgericht 25 januari 1939.
Aanleiding was het geregeld verdwijnen en de veelvuldige verwaarlozing van interessante monumenten, die mede het karakter van Schouwen-Duiveland bepaalden. Doel: Het bevorderen en het behoud van de stedelijke en landelijke schoonheid in de meest uitgebreide zin op Schouwen-Duiveland, alsmede het bevorderen van de kennis van Schouwen-Duiveland en de bestudering van de levensomstandigheden, gewoonten en gebruiken van de mensen die dit gebied bewonen en bewoond hebben. Activiteiten: Behalve een geïllustreerd mededelingenblad geeft de Vereniging sedert 1976 een jaarboek uit onder de titel ‘Kroniek van het land van de Zeemeermin’. Het mededelingenblad bevat korte schetsen over interessante zaken met betrekking tot Schouwen-Duiveland. De Kroniek geeft meer uitgebreide artikelen. Bepaalde nummers zijn geïnspireerd door historische gebeurtenissen, zoals ‘Jacob Cats 400 jaar’ (1977); Overstromingsramp 1953 (1978).
Sedert 1976 reikt de Vereniging jaarlijks oorkonden uit voor geslaagde restauraties van interessante panden. Het behoud en herstel van ‘Kleine Monumenten’ (smeedijzeren stoephekken; gevelstenen e.d.) wordt nagestreefd door een speciale commissie.