Brug over de Zaan tussen Wormer en Wormerveer, aanvankelijk ook wel de ‘Wormerbrug’ genoemd.
De bouw van de Zaanbrug, in de jaren 1888-’89, was omstreden. De pachters van het Noorder- en Zuiderveer waren bang hun klandizie kwijt te raken. Nadat de brug (met enkelvoudige, 12 m lange balansklep) was opengesteld, bleek deze vrees ongegrond, grond, aangezien op de brug tol werd geheven. In de jaren ’20 was de brug meermalen het mikpunt van anti-tol-activisten. De tolheffing, waarvan de opbrengsten geheel ten goede kwamen aan de gemeente Wormerveer, werd in 1942 opgeheven. In de jaren ’70 en ’80 was de Zaanbrug een flessenhals voor het verkeer.
Op de als toegangsweg naar de Zaanbrug aangelegde Nieuweweg te Wormer en in delen van Wormerveer stond het autoverkeer geregeld vast. Begin jaren ’90 bestond de hoop dat door de aanleg van de Noordbrug deze problemen zouden afnemen.
