Encyclopedie van de Zaanstreek

Eindredactie Jan Pieter Woudt & Klaas Woudt (1991)

Gepubliceerd op 02-10-2020

Boon bv, Koninklijke Fabrieken

betekenis & definitie

Cacaofantasieproduktenfabriek en oorspronkelijk cacao-, chocolade- en blauwselfabriek te Wormerveer, ontstaan in 1813.

Grondlegger van het bedrijf was J.W. Boon (Zie: →Boon, ondememersgeslacht), die in mei 1813 op bescheiden schaal met molen de →Boonakker cacaopoeder en blauwsel begon te malen. In later jaren dreef hij er handel in specerijen en verfwaren (blauwsel werd er nog in 1909 gefabriceerd). De Boonakker verbrandde in 1860. J.W. Boon overleed in 1863; hij werd opgevolgd door zijn zoon W.J.

Boon. In 1867 werd P. Ruyter Dz. als compagnon in de firma opgenomen. W.J Boon overleed in 1871, waarna Ruyter de zaken alleen voortzette onder de firmanaam W.J. Boon & Comp. Het handelsmerk werd de Ruiter.

In 1875 werd de schelpzandmolen het →Ruimpje, binnendijks aan het Zuideinde, aangekocht. Een jaar later ging Boon over op het gebruik van stoomkracht. Het Ruimpje werd in 1877 gesloopt; op zijn erf werden later fabrieken van Boon gebouwd. Een nieuwe firmant trad in de persoon van C.J Laan (schoonzoon van Ruyter) tot het bedrijf toe.

Nadien kwamen meer leden van de familie Laan in het bedrijf (neef J.J. Laan in 1909, diens vader J.C. Laan in 1915).

In 1907 kreeg Boon de, jaren eerder aangevraagde, goedkeuring tot het voeren van het Wapen van Koningin Emma. Bij de viering van het 150-jarig bestaan in 1963 werd het bedrijf het predikaat ‘Koninklijke' verleend. De jaren na de viering van het honderdjarig bestaan (1913) onderging het bedrijf verscheidene uitbreidingen en verrezen de fabriekspanden de Ruiter, Promena, Trinidad, Venezuela en Bahia. C.J. Laan trad in 1916 uit en overleed dat jaar.

In 1933 werden de panden de Ruiter, Promena en Bahia door brand verwoest. Trinidad, Venezuela en de zoetfabriek werden slechts met moeite gespaard. Nadat Boon in 1936 was gefuseerd met de n.v. Russische Caramelfabriek Promena en de firmanaam was veranderd in Promena Boon & Comp. nv, waarvan J.J. Laan en N. Dekker de directie voerden, werd in 1937 de firma →Pette overgenomen en verhuisde Boon naar de fabriekspanden van Pette aan de Marktstraat te Wormerveer. Naast het eigen merk bleef Boon een aantal jaren ook onder de naam Pette diverse artikelen leveren.

Naam en juridische vorm veranderden in de daaropvolgende jaren; 1942: comm. venn. Promena Boon & Comp.; 1951: Promena Boon en Comp. nv (bij uittreden Dekker); 1957: nv Cacao- en Chocoladefabrieken Boon. Dat jaar werd H. Hissink, schoonzoon van J.J. Laan, mede-directeur. In 1953 was ook J.

Scheltema tot mede-directeur benoemd. Hij trad in 1981 af. Hissink legde in 1984 zijn directeursfunctie neer. Zijn zoon C. H. Hissink volgde hem op.

Hij voerde in 1986 samen met F.T.G. Rees Vellinga de directie.

De omzet van Boon heeft zich in de loop der jaren positief ontwikkeld. De bedrijfsfinanciering geschiedt uit eigen middelen en door derden. Geïnvesteerd is onder meer in produktie- en verpakkingsmachines. In de loop der jaren veranderde de aard van de produkten. Tegenwoordig kan Boon geen cacao- of chocoladefabriek meer worden genoemd; de belangrijkste produkten waren in 1988 de cacaofantasieprodukten (koetjesrepen, chocolaatjes, boterhamkorrels), Engelse drop en dropstaafjes. Het bedrijf houdt zich bezig met een combinatie van handel en fabricage. Economisch gezien richt Boon zich op de zoetwarenmarkt; geografisch gezien op Nederland en België als thuismarkt, de EEG als tweede markt en de rest van de wereld als derde markt.

Bij Boon werkten in 1990 ca. 75 personen.

Zie voorts: →Cacao-industrie en →chocolade-industrie.

< >