Encyclopedie van de Zaanstreek

Eindredactie Jan Pieter Woudt & Klaas Woudt (1991)

Gepubliceerd op 02-10-2020

Bannehof

betekenis & definitie

Algemeen gebruikte naam voor het gemeentehuis van →Zaanstad, ofschoon feitelijk niet juist; officieel luidt de naam: Gemeentehuis Zaanstad, en is het adres: Bannehof 1.

De Bannehof werd gebouwd in de jaren 1974-’75 (als rechtstreeks gevolg van de samenvoeging van zeven gemeenten tot Zaanstad per 1 januari 1974), naar ontwerp van R.H. Winkel, chef van het gemeentelijk architectenbureau, in het verder vrijwel onbebouwde zogenoemde Guisveld (een pas in 1965 op voorstel van de toenmalige burgemeester van Zaandijk ontstane, dus niet historische naam), westelijk van de spoorlijn en ten noorden van de Sluissloot, op voormalig Zaandijks grondgebied. De naam van het binnenplein (Bannehof, vandaar het adres) verwijst naar de Banne Westzaan, waarbij vroeger (tot in de Franse tijd) het bestuur van vijf der zeven samengevoegde gemeenten berustte. In verwachting dat verdere uitbreidingen van Zaanstad in het toen nog ongerepte Guisveld zouden plaats hebben, was de grond in 1972 verkocht aan het →Ontwikkelingsschap, aanvankelijk om er een technische school te bouwen, maar toen dat onmogelijk bleek direct met de bestemming er een streekkantoor of gemeentehuis te plaatsen. Verondersteld werd namelijk dat Zaanstad tengevolge van industriële ontwikkelingen langs het Noordzeekanaal zou groeien tot een stad van 250.000 inwoners, waarvoor in het Guisveld woonruimte zou worden geschapen. In deze gedachtengang zou de Bannehof een redelijk centrale plaats in de nieuwe stad krijgen.

Achteraf zijn deze verwachtingen gelogenstraft. Bovendien hadden acties vanuit groepen van de bevolking (milieu- en natuurbeschermingsorganisaties, vogelbescherming enzovoort) tot resultaat dat Provinciale Staten de bebouwing van het Guisveld verwierpen. Er is tenslotte besloten dat nog slechts 1300 woningen noordelijk van de Bannehof zullen worden gebouwd. Het overgrote deel van het Guisveld is in het begin van de jaren ’80 verkocht aan Staatsbosbeheer en zal als natuur- en agrarisch gebied behouden kunnen blijven. Daardoor is de plaats van de Bannehof tegen de verwachtingen in verre van centraal in de gevormde gemeente. Acties uit de bevolking hadden voorts tot gevolg dat de hoogte van het gebouw beperkt bleef.

De Bannehof bevat een fraaie raadzaal, vergaderruimten en kantoren voor burgemeester en wethouders, de gemeentesecretarie (er zijn verspreid over de vroegere gemeenten thans nog vijf hulpsecretarieën) en verschillende gemeentelijke diensten. Niet alle diensten zijn echter in het gebouw geconcentreerd. Zo zijn bijvoorbeeld Stadsontwikkeling, Openbare Werken, Algemene Zaken, Volkshuisvesting, Grondzaken, Milieubeheer en Volksgezondheid verspreid elders (in Zaandam) gevestigd. Met het oog op de wenselijkheid van concentratie zal in het Houtveld te Zaandam een stadskantoor worden gebouwd, waarvan de plannen nu (voorjaar 1989) in de ontwerp- en voorbereidingsfase verkeren.

< >