Eind 1983 ingesteld door Provinciale Staten van Groningen op voorstel van gedeputeerde Beukema. De opdracht was tweeledig, het stimuleren van het gebruik van het Gronings en het verrichten van onderzoek.
Met het oog op het laatste is de functionaris ondergebracht bij de RUG, de organisatie die de aanstelling voor een deel medefinanciert. De neerlandicus Siemon Reker werd begin 1984 de eerste die als zodanig benoemd werd. Aanvankelijk gesteund door een Begelaaidenskemizzie kreeg de streektaalfunctionaris vanaf 1986 de speciaal hiervoor opgerichte stichting Grunneger Toal als klankbord voor het stimuleringsaspect van zijn werkzaamheden. Met ingang van 1996 werd deze stichting onderdeel van het Grunneger Cultuurcentrum in Scheemda terwijl de streektaalfunctionaris hoofd werd van het Bureau Groninger Taal en Cultuur, een gezamenlijke instelling van Provincie en RUG. Als stimuleerder hield Reker zich onder meer bezig met het in samenwerking met anderen vervaardigen van leespakketten ten behoeve van het basisonderwijs (die van 1984-1988 verschenen), ander lesmateriaal voor hetzelfde doel, de organisatie en de redactie van een spellingscursus en twee literaire lessenseries voor de regionale omroep, het opzetten van een dialectinformantennet, het schrijven van een Groninger spelling en dergelijke. De functie en de benaming breidde zich mettertijd uit naar diverse andere delen.