Een groep medici die zich in de 19de eeuw inzette voor de verbetering van de sanitaire omstandigheden in de Nederlandse steden. De hygiënisten maakten gebruik van de statistiek om de relatie van de mens en zijn omgeving aan te geven.
Het viel hen op dat bepaalde wijken en beroepen sterker door bijvoorbeeld cholera werden getroffen dan andere. Daardoor ontstond inzicht in het verband tussen ziekte en sociale klasse. Belangrijke Groninger hygiënisten waren Levy Ali Cohen en A.P. Fokker.Lit.: E.S. Houwaart, De hygiënisten, artsen, staat en volksgezondheid in Nederland 1840-1890 (Maastricht 1991).
