Gesticht in 805, viel onder het aartsbisdom Keulen; de eerste bisschop was Iiudger, die in de Ommelanden had gemissioneerd. De Ommelanden en Achtkerspelen behoorden daarom met Oost-Friesland tot dit bisdom en daarbinnen tot het aartsdiakonaat Frisia.
De Ommelanden werden in 1559 gevoegd bij het nieuwe bisdom Groningen; Achtkerspelen bij Leeuwarden. De bisschop oefende in Westerwolde de wereldlijke macht uit, maar niet de geestelijke; in de Ommelanden wel de geestelijke, maar niet de wereldlijke macht.Lit: H. Börsting en A.Schröer, Handbuch des Bistums Münster (Münster 1946).