opening: ielgat − gat in de bijenkorf; oelgat – gat in 't oelbred. geutgat − gat in den keukenmuur of den muur van het achtervertrek, gent. Dat geet weer 't geutgat in − dat wordt maar weer weggegooid alsof 't geen waarde heeft. 't Zit op zin gat (zie ende).
Hij het 't veur 't gat (Eelde) − hij sterft. Hij nam 't gat in de nerm, narm (Koekange, Zweeloo) − hij vluchtte. peergat − iemand die veel van paarden houdt; zoo schaopgat, koffiegat, jenevergat (Valte), enz. teutgat − iemand, die veel praat; zoo zeurgat (Dwingeloo), giebelgat (Valte, Halen, Roden), giechelgat (Assen) − lachebek, hirrelgat − iemand die veranderlijk is, hirlbedirl (Eelde). jan gat − sul (Assen, Eelde), stiefgat (Eelde) − onbeholpen mensch.