Reclame is de betaalde communicatie via media voor een bepaald merk, produkt, dienst, persoon, bedrijf of instelling.
NB: In het Nederlands taalgebied wordt het begrip ‘reclame’ door¬gaans beperkt tot communicatie voor commerciële doelstellingen. In bovenstaande omschrijving is het woord ‘commercieel’ echter weggelaten, zodat deze geldt voor alle vormen van adverteren (En¬gels: advertising).
Het Nederlandse woord ‘reclame’ heeft vaak enigszins negatieve associaties, die nauwelijks voorkomen bij ‘adverteren’ of‘adverti¬sing’. Mogelijk hangt dit samen met twee andere betekenissen, die ‘reclame’ ook heeft, namelijk:
1. kortingen, opruimingen of andere tijdelijke aanbiedingen, zo¬als: ‘dit produkt is in de reclame’, ‘reclame-artikel’ enz.;
2. klacht, protest, zoals afdeling reclames, reclameren enz.
Propaganda en voorlichting kunnen eveneens gebruik maken van ‘betaalde communicatie via media’, doch deze vormen van commu¬nicatie betreffen niet-commerciële doelstellingen.
Hoewel in beginsel betaald wordt voor ruimte, tijd of plaats aan derden, die het medium bezitten of exploiteren, kan ook reclame worden gemaakt in of op media in eigen beheer (bijv. vrachtauto’s of menukaarten), zodat niet van betaling wordt gesproken (ook al moeten uiteraard kosten worden gemaakt). Zelfs komt een soort omgekeerde betaling van reclame voor, namelijk in het geval dat voor ‘media’ (zoals kledingstukken) betaald moet worden, ook al dragen ze een reclame-embleem.
Reclame kan worden ingedeeld naar verschillende gezichtspunten. De onderscheidingscriteria kunnen betrekking hebben op zender, doelgroep, medium, doelstelling, plaats, inhoud enz.
Voorbeelden van reclame zijn:
- dagbladadvertentie, waarin het Koninklijk Wilhelminafonds kandidaten zoekt voor een straatcollecte;
- STER-TV-commercial, waarin personeel voor de Koninklijke Marine wordt geworven;
- een onder de ruitenwisser van een personenauto geplaatst strooi¬biljet (leaflet) met de beschrijving van een nieuw type accu;
- een in een voetbalstadion omgeroepen opwekking om na afloop een in de buurt gevestigde discotheek te bezoeken;
- een in een nieuwsblad geplaatste rubrieksadvertentie of kleine annonce, waarin een arts een huishoudelijke hulp vraagt;
- brief, afkomstig van de NIVRA (Nederlands Instituut van Regis¬teraccountants) en gericht aan de directies van bepaalde bedrij¬ven;
- display-kaart in een supermarkt met de aankondiging dat een bepaald merk frisdrank deze week voor de helft van de prijs in de aanbieding is;
- sandwichman, die op zijn buik en rug een bord draagt met de mededeling dat in de directe omgeving een nieuwe winkel is geopend en iedere bezoeker op die openingsdag gratis een kop koffie wordt aangeboden.
- een op het shirt van een sporter geplaatste naam van een sponsor.
