Historische collectie Nederland

Rijksdienst voor het cultureel erfgoed (2019)

Gepubliceerd op 13-06-2019

sponningen

betekenis & definitie

Groef of keep waarin een kant van een bouwdeel wordt opgesloten (schuifraam) of waartegen het kan aanslaan (deur, raam, luik). Een kloostersponning is driezijdig, een glassponning en een steensponning tweezijdig. Aan de muurzijde van een kozijn kunnen de stijlen en de bovendorpel voorzien zijn van een steensponning, waarin een kleine sprong in het metselwerk past.

Zodoende wordt het kozijn behoed voor verschuiven en wordt water- en winddichtheid bevorderd. Een kalksponning is breed V-vormig en wordt met mortel gevuld, eveneens om het schuiven tegen te gaan. Een tochtsponning vormt een extra belemmering voor tocht.

< >