Geboren te Wittenberg 1787, overleden 1868, zoon van den evangelischen theoloog Karl Ludwig Nitzsch, studeerde in zijn geboorteplaats. Naast zijn vader hebben Schleiermacher en Daub invloed op hem gehad.
Hij werd in 1810 docent in Wittenberg, in 1811 tevens hulpprediker, in 1817 doctor in de theologie en professor aan het seminarie ter opleiding van predikanten, in 1820 superintendent in het naburige Kemberg. Het hoogtepunt van zijn leven vormen de jaren te Bonn (1822— 1847) waar hij een invloedrijke en veelomvattende werkzaamheid aan den dag legde als hoogleeraar in de systematische en practische theologie, verbonden met een gezegenden arbeid op den kansel en in de gemeente.
Hij was een vertegenwoordiger van de Duitsche Vermittlungstheologie in wetenschap en kerk. Zonder daarbij Schleiermacher te verloochenen, bleef hij toch zelfstandig tegenover dezen.
Sterker dan deze legde hij den nadruk op de scheiding tusschen God en wereld, subject en object in de religie, de handhaving van het ethische moment in de religie tegenover het bloot-natuurlijke en de volstrektheid van de christelijke heilsopenbaring tegenover de louter negatieve voorbereiding daarvan in het heidendom. De rest van rationalisme, bij zijn vader nog overgebleven, overwint hij doordat hij de goddelijke openbaring niet in de eerste plaats als een verstandelijke, maar als een verlossende opvat, die niet slechts feiten verkondigt, maar zelve een historisch feit is.
Door zijn onderscheiding tusschen Schriften Woord Gods ruimt hij aan de Bijbelkritiek een voorname plaats in.Zijn zoon Friedrich Nitzsch (1832—1898) hield zich bizonder bezig met de dogmengeschiedenis der negentiende eeuw.
