Geboren 1725 in Saalfeld, professor in Altdorf, sinds 1751 in Halle en gestorven in 1791. Hij verdient den naam niet van vader van het Rationalisme, maar hij was wel rationalistisch.
Hij was voortgekomen uit piëtistischen kring. Reeds als knaap bezat hij een zeker gewoonte-christendom.
Hij was geen groot man, geen diep denker, geen origineele geest. Hij was echter wel een scherpzinnig man, die veel kennis had.
Hij is de vader van de historische critiek op de Heilige Schrift. De orthodoxe leer van de inspiratie der Heilige Schrift en van den kanon moest het bij hem duchtig ontgelden.
Hij bestreed de echtheid van vele bijbelboeken, en was de schepper van de z.g.n. accomodatie-theorie, die aan dwaling, misverstand en goedbedoelde misleiding een plaats inruimde in de Heilige Schrift. De leer der kerk noemde hij een resultaat van misverstand, onverstand en geweldenarij.
Wanneer Semler zichzelven houdt voor een goed Luthersch theoloog, bedriegt hij wetend of onwetend zichzelven. Hij was een puur rationalist.
Hij zaaide wind en oogstte storm.
Dat hij nog altoos voor het Christendom iets gevoelde om zijn zedelijke waarde, bewees wel het feit, dat hij zich verzette tegen de aanstelling van Bahrdt als professor te Halle en eveneens, dat hij ernstig de Wolfenbüttelsche Fragmenten bestreed, die opgesteld waren door Reimarus, hoogleeraar te Hamburg (✝ 1765), en die de stichting van het Christendom toeschreven aan enkel bedrog.
Uit Semlers school kwamen voort de mannen van het vulgaire rationalisme zooals Löffler, Gabler e.a. De stroom, waarvoor door Semler de sluizen geopend waren, was niet meer te keeren.
Toch lag er in Semler’s optreden iets goeds. Hij heeft de mechanische uitlegging willen vervangen door de historische uitlegging.
Dat heeft daartoe medegewerkt, dat men de mechanische opvatting der inspiratie heeft vaarwelgezegd en dat men de organische opvatting gekozen heeft als nader bij de waarheid staande.
