Dit zegt, in den brand steken. Zo hebben de Hoogduitschen dit spreekwoord: Ymand een rooden haan op't huis zetten, voor zyn huis in lichterlaaye vlam stellen.
By de aaloude Duitschen was een roode haan het zinnebeeld van vuur. Hier van daan kan het spreekwoord zijnen oorsprong hebben. Ziet hier echter noch wat anders. Eer ’t gebruik der vuursteenen ingevoert was, had men brandende lonten op den haan der vuurroers en musketten. De ontvonkte kool der zelve was rood. Hierom word dat trektuig ’t geen naar eenige gelijkenis van een haanskop gevormt is, misschien uit de eerstgemelde reden, noch genaamt de haan, en om de opgehechte brandende lont, doe de roode haan. Wanneer daar door het buskruid op de pan wierd aangesteken, veroorzaakte het dien slag, die als het kraayen van dien haan was. Dit word ruimer overgebragt. Zo zegt men, Hy stak’er den rooden haan in, voor hy stak de brandende lont in ’t kruid, en liet het schip opvliegen. Dus word dit ook toegeeigent op huizen, enz. Deze twee verklaaringen konnen onderschikt zyn.
