Willem Bartel; geb. Augustinusga 13 mei 1768, overl.
Leeuwarden 14 juli 1836. Leerling van J. Verrier (tekenen), F.J. Swart en H. W. Bee(k)kerk (landschapschilderen).
In 1795 benoemd tot Representant van het Friese volk, in 1798 tot lector in de tekenkunde aan de Akademie te Franeker, tot 1811 was hij als zodanig werkzaam. In 1804 maakte hij een studiereis naar Duitsland (Dusseldorf), kopieerde in musea oude meesters, o.a. Van Dijck; in 1805 bezocht hij nogmaals Dusseldorf.Schilderde en tekende portretten en genrestukken, dikwijls met levensgrote figuren, tevens lithografeerde hij. Was lid van de Koninklijke Akademie te Amsterdam, de Akademies te Gent en Antwerpen, en van de schilderkundige genootschappen te Groningen en Rotterdam. Van 1816 af woonde en werkte hij in Leeuwarden. Gaf les aan Tjeerd Andringa, Otto de Boer (I), Cornelis Bernudes Buys, Tjeerd Eernstman, Gabines Fellinga, Wytze de Haan, Jan Hendrik Heijmans, Wilhelmina Geertruida van Idsenga, Servaas de Jong, Jan Rijk Matthijssen, Jan Hendrik Nicolay (raadgevingen), Carel Jacob Baar van Slangenburgh, Albert Gerrits Swart, Cornelis Wester, J.J. G. van Wicheren.
Tentoonstellingen Amsterdam 1808-1834: dame ontvangt van een bediende een brief; portretten van leden van het vorstenhuis; jongeman op de fluit spelend; enz.
AMSTERDAM -Rijksmuseum: zelfportret; portret J. B. Kobell jr; portret jhr Twent; de minnebrief; het gestoorde pianospel. -Het Trippenhuis: twee herenportretten (1820). FRANEKER -Raadhuis: het portret van de sterrenkundige Eysinga in zijn planetarium. GRONINGEN -Groninger Museum: enige mannen aan het dammen, HARLINGEN -Gemeentemuseum Hannema-huis: twee portretten van Jan Fontein, HEINO -Stichting Hannema-De Stuers: portret koning Willem I (1818). LEEUWARDEN -Fries Museum: dames- en herenportretten; fluitspelende jongen; schrijvende jongens; moeder met kind aan de borst; de tekenles van A.
C. Didier de Boncour (gem. W. B. v.d. Kooi, inv. et fee. 1793); enige bruiklenen van het Rijksmuseum. -Provinciale Bibliotheek : herenportret (1828). -Raadhuis: portret van prinses Maria Louise (1836). -Stedelijke Kunstverzameling (Archief): zwart- en witkrijttekeningen; enige litho’s; enz. LEEUWARDEN -Huize Dekama State: een portret, LEIDEN -Stedelijk Museum De Lakenhal: portret van koning Willem I.
MIDDELBURG Zeeuws Museum: portret van koning Willem I (1826). ROTTERDAM -Museum Boymans-van Beuningen: vadergeluk (gem. W. B. v.d. Kooi faciebat 1816); moedergeluk (gem. W.
B. v.d. Kooi 1818).
Overzichtstentoonstelling Fries Museum Leeuwarden (18/6-22/8/1976).
C. Boschma: Willem Bartel van der Kooi (1768-1836) en het tekenonderwijs in Friesland’ Leeuwarden 1978.
Eekhoff; Immerzeel; Knoef; Kramm; Luns; Marius; Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek III; Plasschaert; Scheen 1946 en 1969; Thieme-Becker; Van Hall I en port.; Voorloopige lijst der Nederlandsche Monumenten V2, V1, IX; Waller. Wurzbach.
