De versterkte grens v.h. Rom. rijk.
In Ned. werd zij gevormd door de Rijn tot Katwijk, met castella* beveiligd en v.d. midden-Rijn tot de Donau bestond ze uit een met wachttorens en castella* versterkte muur en gracht; deze werd eind eerste eeuw n.C. aangelegd en bleef tot ca. 250 in gebruik. In Eng. werd de limes gevormd door de resp. muren van Hadrianus* en Antoninus Pius*. Soortgelijke grensversterkingen waren ook in Syrië en N. Afr. aangelegd.
