Algemeen Nederlands Woordenboek

Algemeen Nederlands Woordenboek (2009-heden)

Gepubliceerd op 30-05-2017

de-woord

betekenis & definitie

woord met het lidwoord "de".

mannelijk of vrouwelijk zelfstandig naamwoord dat voorafgegaan wordt door het lidwoord de; mannelijk of vrouwelijk woord dat of mannelijke of vrouwelijke naam die met het lidwoord de wordt gebruikt.

Voorbeelden:
De hervormers stellen niet alleen de spelling vast, maar ook het genus. Ik beperk me tot twee opmerkingen. Allereerst plakken ze alleen maar het label de-woord op termen als zon en soep. Waarom? Dit is hun antwoord: "In Nederland zegt men: de tas, hij ligt op de grond; in Vlaanderen zegt men: de tas, zij ligt op de grond. Dergelijke woorden behoren tot de categorie "vrouwelijke en mannelijke woorden".
De Standaard, 1996

Wat is correct: De soep, hij/ze is koud? Zowel hij als ze is correct. U kunt het best uw eigen taalgevoel volgen. De naslagwerken vermelden bij soep dat het een de-woord is, zonder verdere specificatie.
http://taaltelefoon.vlaanderen.be/indekijker/vraagvandeweek/archiefvraagvandeweek/desoephij-ze.htm, 2003

Het systeem van mannelijke, vrouwelijke en onzijdige woorden, zoals in 1954 nog toegepast in de vorige Woordenlijst, is "geheel achterhaald", schrijft samensteller Piet van Sterkenburg in de inleiding. Daarom heeft hij de aanduiding van het grammatikale geslacht in deze uitgave vereenvoudigd: het onderscheid tussen mannelijk en vrouwelijk wordt alleen nog vermeld wanneer een van beide ondubbelzinnig fout is. Zo staan woorden als maand, macht, mode, pijn, soep, straat, streep, die in Van Dale de vermelding krijgen: v(m), alleen nog als de-woorden geboekt.
De Standaard, 1995

Zuinigheid zonder waakzaamheid kan echter tot problemen leiden. Trekt u op dezelfde manier samen bij een combinatie van een de-woord en een enkelvoudig het-woord, dan krijgt u een foute verwijzing.
http://taaltelefoon.vlaanderen.be/indekijker/spraakmaker/product%20of%20service%20die.htm

Wurm is een de-woord, als het synoniem is met "worm", maar van een onmondig kind zeggen we dat het wurm nog altijd niet kan praten.
De Standaard, 1997

< >