De grote encyclopedie van het antiek

Jan Durdik en anderen (1970)

Gepubliceerd op 02-12-2020

Karatsu

betekenis & definitie

Jap. pottenbakkerij in het noorden van het eiland Kyushu. Hoewel in Europese ogen niet het mooiste soort Japanse keramiek, is Karatsu in Japan altijd zo populair geweest dat het de verzamelnaam werd voor al het keramiek dat op Kyushu werd gemaakt.

Bovendien beantwoordde het aan de hoogste eisen door kenners aan de theeceremonie gesteld. Het oudste bekende Karatsu dateert van de 12de eeuw en toont een wittige scherf en een dunne, matte glazuur. Van 1324 tot 1469 wordt Ko Karatsu (oud Karatsu) gemaakt met een witte of roodachtige scherf en een grijsachtig glazuur. In diezelfde periode produceerden de ovens een soort dat Oku Karatsu werd genoemd en dat duidelijk Koreaanse invloeden verraadt. Tussen 1467 en 1573 wordt Seto Karatsu vervaardigd met een witte of grijze scherf en een dikke gelig-witte glazuur met diepe, onregelmatige craquelure. Vorm en versiering tonen de invloed van China en van Korea (in de ovens werkten veel Koreaanse pottenbakkers). het Chosen (Korea) Karatsu dat tussen 1573 en 1644 werd gemaakt is uit uit Korea ingevoerde ingrediënten samengesteld.

I Iel heeft een schitterend, ondoorschijnend, licht tot zwartblauw glazuur. Vanaf het einde van de 16de eeuw, toen de vervaardiging van porselein in Japan bekend werd, hebben de Karatsuovens porselein voortgebracht; van de enkele fraaie voorbeelden met blauwe onderglazuur decoratie die bewaard zijn gebleven is echter niet zeker of deze in Japan dan wel in China of Korea zijn ontstaan. Van de e-Karatsu-produkten uit de vroege Edo-periode (1616 -1868) die van een zware, porseleinachtige klei zijn weet men daarentegen zeker dat het voortbrengselen van Japanse bodem zijn. De scherf is roodbruin en het gehele effect is vrij somber; de decoratie is zeer stijlvol, ofschoon uiterst schetsmatig. Van de veel voorkomende decoratietechnieken dienen het hakeme (penseelstreek) en het in ka (gestempelde bloemen) te worden genoemd; beide technieken vinden hun oorsprong in Korea. Nog in de 19de eeuw werd Karatsu gemaakt, het is dan echter een massaprodukt van slechte kwaliteit geworden.

< >