De grote encyclopedie van het antiek

Jan Durdik en anderen (1970)

Gepubliceerd op 02-12-2020

Ansbach of Onolzbach

betekenis & definitie

(Beieren), Du. faience-manufactuur die van 1715 totl ca. 1804 heeft bestaan. Bloeiperiode tussen 1730 en 1745.

Kenmerkend is een blauwe beschildering; voorts rood email en goud. in de stijl van het Japanse Imari; ook navolging van familie verte. Vroege periode sterk beïnvloed door Delft en Hanau, later door Rouaan. Het palet omvat o.a. een doorschijnend flessegroen, geel roodbruin en mangaanpaars. Na 1768 ging het geheim van de groene kleur en het speciale glazuur om de Iaagvuurkleuren te hogen verloren. In Ansbach werd ook Bötter-steengoed nagebootst, met donkerbruin glazuur en reliëfversiering met goud en zilver beschilderd. Geen fabrieksmerken; de meesterschilder plaatste zijn eigen signatuur, met stadsnaam en datum.

Voor 1769 komen de letters ON voor, vermoedelijk een afkorting van Onolzbach; na 1769 werden de letters AP gebruikt, verm. van Ansbach-Popp (en eigenaar). Ook de initialen van schilders komen voor. o.a. van Löwenfinck, van wie vnl. faience in familie verte-stijl. Ansbach-porselein. De porseleinmanufactuur van Ansbach werd in 1758 gesticht in het gebouw van de faience-manufactuur, waar met hulp van arbeiders uit Meissen en Berlijn de eerste jaren werd gewerkt. In 1762 verhuisde de manufactuur naar het jachtslot Bruckberg, waar zij gevestigd bleef tot de opheffing in 1860. De decoratie bestaat uit met vergulde rococo-randen omlijste uitsparingen, waarin landschappen zijn geschilderd in rode of purperen monochromie.

Koffie- en chocoladekannen zijn onder de tuit voorzien van een vrouwenmasker en reliëf. Porseleinen beeldjes (toegeschreven aan J.J. Kandier) omvatten o.a. figuren uit de commedia dell’arte, herders en herderinnetjes en groteske Chinese figuren met rode contouren. Merken (altijd in onderglazuur blauw): A boven het wapen van Brandenburg (1758-1762). A met of zonder adelaar (1762-1860); bij figuurplastieken na 1762 soms een gestempeld merk bestaande uit het wapen van Brandenburg.

< >