Rechtspersoonlijkheid bezittende verenigingen, uitsluitend in het belang van de verhoging van de opbrengst van gronden werkzaam. Deze verenigingen, in een aantal gevallen als N.V. onder deelname van gemeenten en provincies opgericht, kunnen gebruik maken van de in 1921 in de Onteigeningswet, titel VII, opgenomen mogelijkheid om gronden op weinig tijdrovende wijze te onteigenen.
Na ontginning of verbetering en verkaveling der gronden, waarbij meestal een cultuurmaatschappij wordt ingeschakeld, worden boerderijen gesticht. De gronden worden dan meestal verkocht, waarbij vroegere landgebruikers veelal een ongeschreven recht van voorkeur hebben. Allengs is de Dienst der Domeinen voor de aankoop, het beheer en de verkoop der gronden in deze werkzaamheden betrokken.De geschetste procedure biedt vooral voordelen in gebieden met een zeer slechte cultuurtoestand, waar men snel tot een volledige verbetering wenst te geraken en waar de eigendomstoestand noopt tot het in één hand brengen van de te verbeteren gronden. In de crisisjaren 1930-1940 kon aldus tevens in de grote behoefte aan werkverschaffingsobjecten worden voorzien.
Vb. zijn: N.V. De Drie Provinciën en N.V. Het Land van Vollenhove.