zijn meststoffen, die 2 of 3 van de plantenvoedende bestanddelen stikstof, fosforzuur en kali in voor de plant gemakkelijk opneembare vorm bevatten. Zij worden bereid óf als eenvoudige verbindingen (ammonfosfaat) dan wel door gemakkelijk oplosbare zouten samen te laten uitkristalliseren of door aan gesmolten ammoniumnitraat oplosbare fosfaten en of hoogprocentige kalizouten toe te voegen.
Na afkoeling wordt het product verpoederd of gekorreld. Aldus ontstaat een homogeen blijvend mengsel. De vrijheid in de keuze en onderlinge verhouding der bestanddelen, zomede het naar believen toevoegen van vulstoffen (gips, mergel), laat toe dat m. in velerlei verhoudingen en grootte der gehalten aan N, P20.; en K2O kunnen worden gemaakt. De aanwezigheid van deze plantenvoedende stollen wordt aangeduid door de letters NP, XK, PK of XPK, terwijl de percentages in genoemde volgorde, verbonden door plustekens worden vermeld. Voor fosforzuur en kali wordt de oplosbaarheid en voor stikstof de bindingsvorm aangegeven. M. welke minder dan 3 % Cl bevatten kunnen worden verhandeld met de toevoeging chloorarm. Van de NP meststoffen noemen wij het uit ammoniak en superfosfaat verkregen ammoniaksuperfosfaat (7 + 9 + 0 en 10 + 16 + 0), fosfaatammonsalpeter en ammonfosfaat.F.en NK meststof is kalisalpeter (45 + 0 12).
Vervolgens zijn er de NPK meststoffen. Deze komen in Ned. in een aantal samenstellingen in de handel (b.v. 12 + 10 : 18; 15 + 10 + 20), dikwijls onder handelsnamen als granumix, ASF-korrels, enz. Het gebruik van m. heeft voordelen door besparing aan transport- en arbeidskosten bij het uitstrooien, mede doordat zij minder ballaststoffen bevatten. Dit geldt vooral daar waar de afstanden bij het transport binnen het bedrijf groot zijn. Speciaal in landen met grote bedrijven, schaarse en dure arbeidskrachten worden dan ook veel m. aangewend. Vandaar dat in Eng. en in Am. het gebruik zeer in zwang is.
Verreweg het grootste deel van de omzet aan kunstmeststoffen aldaar bestaat eruit. Het aantal zeer uiteenlopende samenstellingen is er veel groter dan hier. Ook in de tropen, waar de nodige kunstmest over lange afstanden moet worden geïmporteerd, worden steeds meer m. (speciaal NP mest) gebruikt. Behalve de hogere prijs is het een nadeel van m. dat moeilijk rekening kan worden gehouden met het optimale tijdstip van toediening van elk bestanddeel afzonderlijk. In het bijzonder geldt dit t.a.v. de stikstof.