Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 18-11-2021

Kopziekte

betekenis & definitie

of grastetanie komt het meest voor bij koeien, nadat ze enkele dagen, soms weken, in de weide zijn geweest, zelden ook op stal. De verschijnselen treden meestal vrij plotseling op in de vorm van een zekere opwinding, schrikachtigheid, spierrillingen, stijve of waggelende gang.

Daarna vallen ze om en treden er heftige krampen op, die soms gepaard gaan met slaan. De kop is meestal achterovergebogen. Daarna volgt in het laatste stadium bewusteloosheid, waarop zeer spoedig de dood kan intreden. De oplettende eigenaar heeft als allereerste verschijnselen vaak minder melk, minder eten en verstopping opgemerkt. Als de dieren in dit stadium worden opgestald, is de ziekte vaak te genezen zonder dat het tot heftige verschijnselen komt. Het ontstaan van deze ziekte is tot nu toe niet geheel opgehelderd, maar wel weten we, dat de plotselinge overgang van hooivoeding op weidegang, vooral in weiden met veel, door rijkelijke stikstofbemesting extra geil gras, alsmede lage temp. en het opnemen van veel kalium het optreden zeer in de hand werken.

De ziekte komt vooral voor bij volwassen, productieve koeien. Ter voorkoming moet de eigenaar de overgang van de stal naar de weide meer geleidelijk maken, bij voorkeur door bijvoedering van gras op stal of door de dieren geleidelijk een langer gedeelte van de dag in het land en geleidelijk korter op stal te houden. Ook het verstrekken van eiwitarm bijvoer in het land werkt voorbehoedend. Zo kan men de dieren de eerste dagen, dat ze in het land zijn, b.v. droge pulp of aardappelvezels geven. Ook het bij voeren van hooi en het verstrekken van extra magnesium werken vaak gunstig. Bij onderzoek blijken calcium- en magnesiumgehalte van het bloed verlaagd te zijn, hetgeen het optreden van k. bij melkrijke dieren verklaart, daar deze met de melk meer zouten afscheiden dan ze met het voer kunnen opnemen. Dit maakt dat de k. verwant is aan melkziekte.

< >