Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 21-01-2021

Certatie

betekenis & definitie

Een plant die heterozygoot is voor één factoren- of allelomorphenpaar, b.v.

A-a, vormt twee typen eicellen en twee typen pollenkorrels, nl. met de aanleg voor A en met die voor a, in de verhouding 1:1. In de meeste gevallen hebben beide typen gelijke bevruchtingskansen, als gevolg waarvan de typische F2-verhouding (Aa x Aa = 1 AA: 2 Aa: 1 aa) en terugkruisingsverhouding (Aa X aa of aa x Aa = 1 Aa : 1 aa) optreden.

Er zijn echter een vrij groot aantal gevallen bekend, waarin de pollenbuizen van het éne type sneller groeien dan die van het andere en daardoor eerder de eicellen bereiken, met als gevolg een verschuiving van de 1:2:1 resp. 1:1 verhouding ten gunste van het sneller groeiende type. Dit verschijnsel wordt c. (= wedstrijd) genoemd en is vooral waargenomen bij planten met lange stijl (Oenothera, mais, e.a.). Wat de terugkruising betreft, zo kan alleen bij ♀ aa X ♂ Aa het verschijnsel optreden en deze kruising heet daarom certatiekruising; bij ♀ Aa X ♂ aa kan geen c. optreden omdat alle pollenkorrels van hetzelfde type (a) zijn: aequatiekruising.

< >